Verslag:
Jean-Paul Barbou

 

Huiskameroverleg 7 december 2008

Ad: Is het huiskameroverleg bruikbaar voor jullie?

- Ja
- Een oefenvorm waar ook ruimte is voor praktijk vind ik eigenlijk prettiger.

Vraag jezelf af of dit element bruikbaar voor je is, om zo in een ogenschijnlijk informele setting op de zondagochtend bij elkaar te komen.

Realiseer je dat oefenen geen consumptie is, het gaat om volledige expressie, om volledig tot bloei te komen.
Hoe voorkom je blinde expressie, dat oefenen een figuur of vorm wordt of een vrijblijvende bijeenkomst.
De brandende vraag die je jezelf moet stellen is: hoe kom ik tot bloei?
De Weg is het symbool voor jouw mogelijkheid tot bloei.
Vraag je af wat de essentie is van jouw spiritualiteit, wat de Dharma is en waar je datgene vindt dat jou tot leven brengt.
Vraag je af wat je helpt, waar je verheldering en inspiratie vindt.
Zorg dat je het omdraait en dat het een viering wordt in plaats van consumptie.

Maakt de vorm waarin geoefend wordt dan in principe niet uit?
Wat mij het meeste aansprak was de setting in de Haspengouw waar ruimte was voor visie en praktijk.

Je laat je beïnvloeden door de vorm van het proces.
Oefenvormen zijn ingangen die je de mogelijkheid geven om contact te maken en gewekt te worden.
Uiteindelijk gaat het overal om eenzelfde gevoel van je geraakt voelen, van gewekt worden - via welke ingangen dan ook
Het is dus niet afhankelijk van enige vorm.
Het gaat erom dat je de potentie inziet van het proces en alle ingangen optimaal benut die jou de mogelijkheid bieden om tot leven te komen.

Daarom ben ik aan Zen begonnen, om onafhankelijk van vormen te zijn.

Daar gaat het ook om: een gevoel van vrijheid.
De vormen van het proces zijn niet belangrijk.
Het gaat niet om ervaringen in het proces en consumeren van die ervaringen maar het gaat om innerlijke kwaliteit.

Een teken van rijpheid is het je toe-eigenen van dat proces – je wordt het proces.
Het proces en het onderricht zorgen voor transformatie.
Je vindt het niet in de wereld – het is puur innerlijk materiaal.
Voorkom een wereldse blik op innerlijkheid, het gaat om kwaliteit van beleven: opener, échter, weg uit de geconditioneerde patronen.

Het beleven van innerlijke kwaliteit heeft altijd 2 elementen:

• wijsheid en liefde
• overgave en inzet
• kracht en verdwijnen
• mannelijk en vrouwelijk

Gevoel of beleving is heel belangrijk.
Zen heeft al snel een kale lading: "hier en nu zijn", "leegte", "niets nodig hebben".
In andere tradities, zoals bijvoorbeeld Vedanta, is meer ruimte voor gevoelslading, maar daar komt helderheid sneller in het gedrang.

Hoe krijg je dan kloppendheid?

Door van beide aspecten te tappen en daartussen te switchen, al naar gelang het evenwicht dat je zoekt.
Beide zijn kleuren van verwerkelijking die samen continue aanwezig zijn.
Jijzelf bent dat - dat is wat beleving is: het vermogen open te kijken en de betrouwbaarheid te voelen van hetgeen de bedoeling is.

Naar aanleiding van iets dat ik gelezen heb word ik me ervan bewust dat het erom gaat de juiste vragen te stellen. Maar dan kom ik uit op allemaal korte en hele directe vragen. Zoals bijvoorbeeld: Wie ben ik? Wat is de bedoeling?

Is dat een criterium, dat het lange of korte vragen moeten zijn?
Belangrijk is om de vraag te koppelen aan de verwarring – door die koppeling ontstaat er verwoording, een antwoord. Je diepste geloof koppelen aan je grootste stoorfactor.
Dan krijg je bijvoorbeeld vragen als: Hoe kan de Dharma helpen mijn angsten op te lossen?
Daarmee komt het tot leven.
Eerlijk zien waar het misgaat – vanuit kracht en liefde ernaar kijken – acceptatie.

Bedoel je dat je de pijn aangaat die op dat moment aan de orde is?

Ja.
Kernachtig je problemen aangaan en niet te veel compensatie eromheen. Wetend dat het een schakel is naar bevrijding. Tijd is niet zo belangrijk, aanwezig zijn in de problematiek is  belangrijker: de Dharma naar karma brengen.

Ik probeer steeds vaker de dingen 1 voor 1 te doen, maar ik word me ervan bewust hoe moeilijk het is om de dingen 1 voor 1 met aandacht te doen. Dat is heel verhelderend.

Dat is goed om te horen. Het ‘ik’ heeft vaak het idee dat alles samen gebeurt, maar jijzelf bent degene die switcht 1 voor 1, dat gaat alleen zo snel dat je het vaak niet in de gaten hebt.
Dus, bewust switchen is vruchtbaar want dan is het hart erbij betrokken.
Terug de diepte in, uit de wereld.
Er is veel meer aan de hand dan je in eerste instantie denkt: het gaat werkelijk om leven en dood – liefde en vrijheid
Al het andere is kinderlijk materiaal: afhankelijkheid, eisen stellen, etc.

Zen-leraren kun je zien als soevereine voorbeelden van volwassen leven.
Voorbeelden van recht doen aan datgene waartoe je in staat ben – omgaan met aspecten als leven en dood, liefde, vrijheid.
Door de jaren heen leer ik steeds weer hoe sterk karma is en het vraagt een krachtige determinatie om dat op te lossen.

Ik merk dat ik de dingen graag goed wil doen.

Wat je doet, doet er niet toe.
Dat wat bepaalt wat er gebeurt ben jij niet, dat is het leven.
Het ‘ik’ is een stoorfactor om vrij in de vormen te kunnen functioneren.
Het heeft geen zin om maatregelen te nemen op de voorgrond (vormen wijzigen), daar zit het ‘m niet in: als de voorgrond verandert betekent dat niets als jezelf niet verandert.
Condities veranderen daar zit de oplossing dus niet in.
Het gaat erom hoe je met de dingen omgaat – je hoeft ze dus ook niet te veranderen.
Wat ben ik zonder condities?
Hoe kan ik leven zonder iets nodig te hebben?

Betekent dat dan dat ik dingen moet afkappen?

Trimmen – woekering tegengaan,
En van daaruit de stap naar binnen maken
Vraag je af: hoe vestig ik mijn autoriteit?
Dat is een begin van volwassenheid – geen compensatie zoeken voor je gebrekkigheid.
Weet dat je goedheid nergens van afhankelijk is.
Het is veel wonderlijker dan je denkt, innerlijke beleving kan continue blijven draaien – draait continue. Innerlijke beleving is vol, van daaruit is er geen behoefte aan compensatie.

Pak een koan, d.w.z. een onderwerp in je leven dat je niet begrijpt (concentreer je niet op de dingen die je begrijpt); daar word je bewust van.
Ga aan de slag met sterven, met eenzaamheid – voel hoe je nu aan het sterven bent – ga aan de slag met moeite – zolang je die grote dingen niet aanpakt blijft conditionering bestaan.
En dit is alleen nog het saneren – het doorzien van karma – het gaat in feite om toekomen aan Dharma beleven.
Zou het niet mooi zijn door de dood heen te kunnen kijken, je fundamentele eenzaamheid met liefde te accepteren? Dat wordt bedoeld met jezelf realiseren.
Zen zegt: iedere keer als je oefent dan ben je dat diepste potentieel.

Bedoelen ze dat als er wordt gezegd door de lagen heen te zakken?

Ja, neem bijvoorbeeld de rozen op tafel, die zie je staan, het is heel iets anders zelf die roos te worden, te zijn.
Het wordt mij steeds duidelijker hoe binnen – buiten werkt.
Voor mij was spiritualiteit in het begin een soort pantser, een wapen, een middel om me tegen de wereld te beschermen, maar door de aard van het materiaal ben ik gaan begrijpen wat de bedoeling is: dat de wereld een idee is en dat je eigen beleving het enige is, alles doorstraalt.

Jij bent beleving, groot vermogen, je wekt alles tot leven.
Neem bijvoorbeeld verliefdheid, je projecteert op de ander jouw vermogen tot liefde. Uiteindelijk stroomt het van jou naar de ander.
Hoe je het ook wendt of keert: je wordt steeds teruggeworpen op jezelf – alles wat ik meemaak of doe, ben ik zelf.
Je bent veel wonderlijker en krachtiger dan je beseft – realiseer je dat alles wat je doet er toe doet: het heeft effect – op jou of een ander.

Je zei net: Zou het niet mooi zijn om door de dood heen te kunnen kijken?
Wat bedoel je daarmee?

Dat is eigenlijk door het lichaam heen kijken.
Bewust worden is innerlijkheid worden, gewaarzijn van binnen uit – voorbij (transparant, transcendent) door het lichaam heen kijken.
Je bent geen object, je leeft van binnenuit: je bent een belevingscentrum dat als eerste een lichaam tegenkomt.
Als je er een object van maakt dan ben je al weer buiten jezelf.

Datzelfde geldt voor je personage – dat is ook een lichaam (emotie, energie).
Je neemt jezelf waar, inclusief die innerlijkheid.
Maar we lopen te slapen, zijn verblind door de kermislichtjes en besteden geen of weinig aandacht aan innerlijkheid.

Zeg eens: hoe belangrijk is dit eigenlijk voor jou?
Of zal het jouw tijd wel duren?

Ik zeg je: er is geen ontsnappen aan, je bent definitief de klos :-).
Alles is oefenen en dat blijkt uiteindelijk het leven.
Doe je best om alles wat je doet te doen met dezelfde intentie – alles in hetzelfde licht.
Zie het belang in van bewustzijn in alles wat je doet – ervoor staan wat je doet.
Alleen een kind denkt dat het het er af en toe van kan nemen.

Dus in principe heb je dus geen keuze?

Dat klopt, alleen moet je dat niet fatalistisch zien.
Ik heb geen andere keuze dan volledig mijn best te doen.
Is dat een vermoeiend perspectief voor je?
Je kunt nu beslissen: ik ga oefenen en laat dat voorgoed draaien, dat geeft rust.
Het is eigenlijk heel natuurlijk allemaal,
Je conditionering zorgt ervoor dat je maatregelen neemt, dat die natuurlijkheid wordt onderbroken, wordt verstoord. Stop ermee! Stop met die kinderlijkheid, stop met het jezelf goedpraten, laat die overbodigheid los. Het is een lichte natuurlijke tred.

Vaak doe ik dingen uit gewoonte, hoe doorbreek ik dat?

Door vanuit kracht, hier en nu, naar die gewoontes te kijken, hoe werken ze, hoe krijgen ze gezag? Door wakker en oprecht te leven voorkom ik dat ik in gewoonte val.

Moet ik dan niet gaan analyseren: wat is de oorzaak, wat is er in het verleden gebeurd etc..?

Nee. Door in het moment te leven doorzie je het proces – daarop moet je vertrouwen. Het onderzoek geeft je wat je nodig hebt.
Geschonken inzicht in de bedoeling en mogelijkheden is veel waardevoller.

Hoe zit het dan met keuzes maken om iets wel of niet te doen? Kun je daarvoor je oefenvorm gebruiken. d.w.z. in je oefening daarmee bezig zijn?

Nee, dat zou ik niet doen, dat maakt het te klein, te persoonlijk.
Maar er is een grondregel die je kunt hanteren: is het nodig om te doen?
Ook in geval van twijfel: als het niet nodig is om te doen, doe het dan niet.
Zo kun je jezelf testen, leren kennen, je intentie navoelen.

Als innerlijke kwaliteit een referentie voor je is, laat het dan je droom zijn, je enige droom, je laatste droom: dat het hart helemaal open is.
Droom die droom dan met de hele lading,
Geloof erin, verlang ernaar,
Zonder geloven, zonder vertrouwen gebeurt er niks.

Zoals we hier nu bij elkaar zitten: de werkelijkheid en de heilzaamheid daarvan direct toelaten.
Waarom toetsen aan je eigen ideeën, waarom twijfelen, waarom voorbehoud en de kloppende kracht hiervan niet volledig en rechtstreeks welkom heten?
De houding van kritische burger kan bruikbaar zijn, maar niet in deze context.
Het brein verstoort het hart.
Het onderricht en jouw hart is één substantie.
Hoe lichter, hoe minder gevuld je bent, hoe makkelijker het zich opent.

Laat het brein niet de geconditioneerde, de angstige bewaker zijn van het hart.
Draai de rollen om: het hart als bewaker van het brein en niet andersom zoals gemeengoed is.
Het hart als bewaker: hier komt geen illusie langs.
Eerst de apengeest tackelen.
Probeer het hartsmateriaal naar je dagelijks leven toe te trekken – daarin te bewegen.

Als ik in het nu probeer te leven en kijk wat zich aandient, dan stelt dat vaak niet veel voor. Wat moet ik daarmee?

Dat is vaak zo, dat er schijnbaar niets gebeurt.
Maar het leven is onvoorspelbaar, misschien gaat de telefoon wel :-).
Bovendien: er moet gepoetst worden, gekookt worden.
Werken is sowieso belangrijk oefenmateriaal dat ons helpt wakker te worden.
Het is belangrijk dat de wind van het leven er doorheen waait, dat je er geen zingeving in zoekt - expressie van binnen naar buiten, niets zoeken, alleen beleven, net als in het zitten.

Dat staat me ook met Stiltij voor ogen: mensen de mogelijkheid te geven, een plek te geven, om zo in het leven te staan.
Er valt uiteindelijk niks te bewijzen, er zijn uiteindelijk geen ambities. Ik stel me voor dat Stiltij een plek is van waaruit mensen (leerlingen en beoefenaars) dagelijks vanuit die intentie leven, beschikbaar en belangeloos, vrij.

Je zou bijna vergeten te genieten, niet?

Oefenen is hetzelfde als genieten.
Verdwijnen in de kracht van het leven, zelf voorgoed leven, het eeuwige leven hier en nu.
Ontwaken is voorgoed de juiste kracht vinden,
Kracht en ontspanning,
Overgave en betrokkenheid.

Als je nu nog niet wakker bent wanneer denk je het dan te worden?
Maak gebruik van dit moment, er staat je niks te wachten, straks niet, morgen niet, alles is open, waar wacht je op?
Sukkelen wordt slapen, slapen wordt doodgaan.
Voel - voel hoe het leven in je werkt.
Er is alleen maar expressie - wen hieraan.

Eerst dacht ik dat ik geen vragen had, maar ik word me ervan bewust dat er wel vragen zijn, alleen kan ik er nog geen woorden aan geven. Hoe zit dat?

Het is goed dat je je realiseert dat die vragen er zijn, vertrouw erop dat ze hun weg vinden en dat jouw toenemende verfijning er uitdrukking aan zal geven.
Verfijning is nodig om de bewuste vragen uit te kristalliseren. Het gaat er dan om de vraag en het onderricht aan elkaar te koppelen.

Zoals we hier nu bij elkaar zitten: voel na hoe het klopt.
Op dit moment waarheidsbesef laten heersen, je hoeft niks te onthouden - het helemaal doorvoelen, daarmee wordt het onderdeel van je hartskwaliteit.
De natuurlijke, diepe eenheid van overgave en betrokkenheid kun je niet zelf maken.
Daar moet je je voor openstellen, zoiets is niet mogelijk vanuit het brein.

Opmerking: Ik vond dat zo’n mooi stukje van Baizhang dat in het Dharmabericht nr. 8 stond.

"Zoals insekten overal kunnen landen
behalve in een laaiend vuur,
zo kunnen gedachten overal mee overweg
behalve met levende wijsheid."

Ja, prachtig materiaal.
Het stimuleert je te vragen: wat is dat dan, het hart van levende wijsheid?
Laat het mysterie toe.
Wen aan het onbekende.
In het onbekende zit ook mijn sterven en mijn eeuwigheid - het wonderlijke, de schepping, het leven zelf.

Alle angst zit ‘m in de overgave aan het onbekende.
Je bent waar je in gelooft - daardoor stoppen ook de illusies, je gelooft er niet meer in.
Laat illusies, laat het bekende dan ook voorgoed los!
Vertrouw het onbekende.
Alleen de verbinding met het onbekende genereert een kloppend bekende.
Daarom zijn intensieve trainingen ook belangrijk. Het geeft je de kans definitief door te zakken in niet geconditioneerde vormen.
Alle spirituele tradities hebben die terugtrekkende corrigerende beweging in zich.

De meeste mensen kennen elkaar al wat langer nu en het lijkt wel of de Sesshins wat gemoedelijker worden.

Dat is niet sociaal gerelateerd (wordt ook altijd expliciet genoemd: dit is geen groepsproces), maar heeft te maken met de formule die we op dit moment hanteren.
Het is onderdeel van het aftasten van de mogelijkheden.
In het verleden hebben we ook andere, meer strikte, vormen gehanteerd.

In wezen gaat het erom dat je uitgenodigd wordt om de vormen te vergeten en jezelf te vergeten.
Soms moet iemand helpen te sterven (de stilte in), soms tot leven te komen (de vormen in).
Als er mensen zijn die het gevoel hebben dat de gekozen formule dat in de weg staat kunnen zij zich altijd kenbaar maken.